Τένεδος ή Bozcaada: η «Μύκονος της Τουρκίας», το νησάκι του Αιγαίου που έγινε αγαπημένος τουριστικός προορισμός και ο παράδεισος της τουρκικής ελίτ…

Η Τένεδος (στα Τουρκικά Bozcaada) είναι νησί του Αιγαίου που απέχει 52 μίλια από την είσοδο των στενών των Δαρδανελλίων, και μόλις 3 μίλια δυτικά από την ακτή της Τρωάδας που σήμερα ανήκει στην Τουρκία. Με τη Συνθήκη της Λωζάννης (1923) όπως είναι γνωστό, παραχωρήθηκαν στην Τουρκία η Ίμβρος, η Τένεδος και οι Λαγούσες Νήσοι. Η Τένεδος έχει σχήμα κυκλικού τομέα με το τόξο του προς ανατολή, έχει έκταση μόλις 39 τετραγωνικά χιλιόμετρα και πληθυσμό 2.500 κατοίκων, εκ των οποίων πλέον, μόνον οι 20-25 είναι Έλληνες. Γενικά το νησί είναι σχεδόν επίπεδο, έχει χαμηλό υψόμετρο (με ψηλότερο σημείο του την κορυφή του Προφήτη Ηλία του Αϊλιά στα 205 μ) και το ανάπτυγμα της ακτογραμμής του φθάνει τα 15 μίλια. Το έδαφός του είναι αρκετά εύφορο, η δε καλλιεργούμενη από τους Έλληνες έκτασή του έφθανε τα 13.000 στρέμματα, κυρίως εύφοροι αμπελώνες, από τους οποίους και γινόταν εξαγωγή υπέροχου κρασιού. Όταν έφυγαν οι Έλληνες, οι Τούρκοι μην μπορώντας να συνεχίσουν την παραγωγή κρασιού, στράφηκαν στον τουρισμό. Έτσι, σήμερα το νησί αποτελεί τουριστικό προορισμό για την αφρόκρεμα της Τουρκίας και συχνά αποκαλείται  «Μύκονος της Τουρκίας»! Αυτό το πολύ μικρό νησάκι ανάμεσα στη Λήμνο και τη Λέσβο δεν είναι σίγουρα αυτό που φαντάζεται κανείς πριν το επισκεφτεί…Οι 2.000 κάτοικοί του ψαρεύουν καλαμάρια, παράγουν κρασί και ζουν σε ένα εντυπωσιακά διατηρημένο χωριό με επιβλητικό κάστρο στην άκρη του ενώ το υπόλοιπο νησί είναι καλυμμένο με μια χρυσοκίτρινη θάλασσα από αμπέλια και σπαρτά. Η Τένεδος αποτελούσε για πολλά χρόνια ένα καλά κρυμμένο καταφύγιο για την αστική και καλλιτεχνική διανόηση της Κωνσταντινούπολης. Από την δεκαετία του 1970, πολλοί αρχιτέκτονες, ζωγράφοι, γλύπτες κλπ από διάφορους ακαδημαϊκούς καλλιτεχνικούς κύκλους ήρθαν να ζήσουν εδώ. Τα τελευταία δυο χρόνια, οι τουρίστες έχουν ανακαλύψει το νησί και κάθε καλοκαίρι η ήσυχη Τένεδος μετατρέπεται σε ένα κοσμοπολίτικο θέρετρο, με ακριβά καταλύματα και εστιατόρια ενώ οι τιμές των οικημάτων της είναι απλησίαστες. Όμως ολόκληρο το νησί είναι μια ευχάριστη έκπληξη…είναι ένα νησί που αγαπάς αμέσως. Είναι όμορφο, ζεστό, ήρεμο, με μια απίστευτα θετική ενέργεια. Οι ακτές του, παρά το μικρό μέγεθος του,  φιλοξενούν μερικές καταπληκτικές παραλίες - όπως  η υπέροχη παραλία Αγίασμα (Αyazma,στα τούρκικα) με ψιλή αμμουδιά και μοναδικά καταπράσινα νερά - καθιστώντας την Τένεδο έναν πολύ όμορφο και αναπάντεχα γοητευτικό ταξιδιωτικό προορισμό, που αξίζει κανείς να επισκεφθεί, ιδιαίτερα με σκάφος. Και αυτό βέβαια που μαγνητίζει κάθε βλέμμα, δεν είναι άλλο από το όμορφο κάστρο που δεσπόζει στη βορειοδυτική πλευρά του λιμανιού. Υπάρχει πάρα πολύς χώρος όπου ντόπιοι και επισκέπτες απολαμβάνουν τη βόλτα τους πλάι στο κάστρο, ενώ τρία τέσσερα καφέ και εστιατόρια απλώνουν τα τραπεζάκια τους πλάι στη θάλασσα, συνθέτοντας ένα πολύ όμορφο σκηνικό.

Μέσα στη Χώρα του νησιού είναι συγκεντρωμένα τα περισσότερα αξιοθέατα: η μεγάλη πλατεία όπου βρίσκεται και το μοναδικό τουρκικό μνημείο της Τενέδου, το άγαλμα του Κεμάλ Ατατούρκ, και απέναντι από τη μεγάλη πλατεία βρίσκεται η ανοιχτή αγορά, όπου, μέσα σε ένα καταπράσινο περιβάλλον, κάτω από τη σκιά των πεύκων, οι μικροπωλητές εκθέτουν τα προϊόντα τους (τα διάσημα σταφύλια της Τενέδου, κρασιά, γλυκά του κουταλιού, λάδι, ελιές και μικρά αναμνηστικά δώρα). Στα τραπεζάκια που έχουν απλώσει οι μικρές καντίνες, οι ντόπιοι περνούν την ώρα τους πίνοντας τσάι, διαβάζοντας εφημερίδες ή παίζοντας τάβλι με τις ώρες…ενώ η καρδιά του νησιού χτυπά γύρω από την ανοιχτή αγορά, όπου συνωστίζεται καθημερινά πολύς κόσμος, καθώς και επισκέπτες για να ψωνίσουν ή να δροσιστούν, πίνοντας ένα παγωμένο ποτό στην πυκνή σκιά των δέντρων. Μέσα στη Χώρα θα συναντήσετε επίσης σπίτια και παλιά αρχοντικά, αδιάψευστοι μάρτυρες του ελληνικού παρελθόντος, με τις υπέροχες κλασικές γραμμές και τα χαρακτηριστικά δώματα των πάνω ορόφων, πολυάριθμα λουλούδια, μαγευτικές μπουκαμβίλιες, δέντρα και αναρριχόμενες κληματαριές που συχνά σχηματίζουν καταπράσινα «τούνελ» εξασφαλίζοντας μοναδική σκιά και στολίζοντας τα στενά λιθόστρωτα δρομάκια….Για να πάτε στη Τένεδο με αυτοκίνητο μπορείτε να πάρετε το φεριμπότ από το λιμάνι Geyikli Yukyeri και το ταξίδι διαρκεί περίπου 35 λεπτά. Επίσης, υπάρχει ταχύπλοο, μόνο για επιβάτες,  απευθείας για Τένεδο από το Çanakkale.

Η Τένεδος είναι ένα νησί με μεγάλη ιστορία…Χρειάζονται πολλές σελίδες να γράψεις γι αυτήν αφού τα γεγονότα που τη «σημάδεψαν» είναι πολλά και δεν έχουν τέλος…Όμως ακόμη και αν όλα άλλαξαν….είναι τα συναισθήματα που παρέμειναν…είναι η αγάπη για το νησί, οι αναμνήσεις, η νοσταλγία και το παράπονο….«Μας ξεχάσατε, εδώ πέρα…», λέει ένας παλιός Έλληνας ψαράς που παραπονιέται για την θάλασσα που δεν έχει πια ψάρια, για τα μολυσμένα νερά που χαλάνε τα σφουγγάρια και για εμάς τους Έλληνες....«Τένεδος σαν διαμαντόπετρα είσαι μες στο μπουγάζι, μες στο μυαλό μου βρίσκεσαι, ο νους μου δεν σε βγάζει…» λένε οι πρώτοι στίχοι από το ποίημα που έγραψε η Αθανασία Κόντου από τη Μελβούρνη, εκφράζοντας τον πόνο των ξεριζωμένων Τενεδίων...

Για τους Έλληνες…μία επίσκεψη στη Τένεδο, εκτός από μία τουριστική επιλογή, είναι  ένα ταξίδι στο χρόνο, είναι μία αναδρομή στις «χαμένες πατρίδες» και αποτελεί έναν φόρο τιμής για όσους έφυγαν και έναν έπαινο για όσους κατάφεραν να μείνουν….